مجموعه مقالات - مجموعه مقالات همایش «حقوق بین الملل و بازی های رایانه ای»

مشخصات کتاب

عنوان: مجموعه مقالات «حقوق بین الملل و بازی های رایانه ای»؛

نام پدیدآور [برگزار کننده]: انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد؛

ناشر: انتشارات میزان؛

نوبت و سال چاپ: چاپ اول – بهار ۱۳۹۸ (شمارگان ۲۰۰ جلد)؛

قیمت: ۴۵,۰۰۰ تومان.

دیباچۀ دکتر نسرین مصفا (استاد دانشگاه تهران و رییس انجمن) بر کتاب مجموعه مقالات همایش «حقوق بین الملل و بازی های رایانه ای»

یکی از ویژگی های انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد در طول بیش از شانزده سال فعالیت، گذشته از توجه به دستورکارهای جهانی و روز نظام ملل متحد، عنایت به زمینه های مهم و مورد نیاز جامعه از منظر حقوق بین الملل بوده است. مروری بر فعالیت های انجمن که در قالب برگزاری همایش ها، نشست ها و سخنرانی ها صورت پذیرفته، خود شاهد این مدعاست. بخش مهمی از محتوای علمی این فعالیت ها در راستای اهداف اساسنامۀ انجمن، انتشار و در دسترس علاقمندان قرار گرفته است. توافقی وجود دارد که حاکی از نقش برجستۀ انتشارات انجمن (اعم از مجموعه مقالات همایش ها، گزارش برنامه ها و نشست ها و دوهفته نامۀ تازه های ملل متحد) در توسعه ادبیات حقوق بین الملل در داخل کشور است. مجموعۀ حاضر نیز در امتداد همین فعالیت انجمن و اجرای وظایف ماست. دستاورد اصلی برگزاری همایش «حقوق بین الملل و بازی های رایانه ای»، که در اردیبهشت سال ١٣٩٥ با همکاری استادان و پژوهشگران ارجمند و مساعدت نهادهای محترم دولتی و غیردولتی برگزار شد، گردآوری و انتشار کتاب مجموعه مقالات آن است. 

اهمیت بازی های رایانه ای امروز بیش از هر روزگار دیگری بر همگان آشکار است. با گسترش فناوری های جدید و شرایط اجتماعی جوامع، بخش عمده ای از اوقات فراغت و سرگرمی نه تنها کودکان، بلکه افراد در همۀ سنین، تقریباً در همۀ کشورهای جهان اعم از پیشرفته، در حال توسعه و کمتر توسعه یافته، به انجام این بازی ها اختصاص دارد. البته نگرش ها متفاوت است و مباحث اساسی پیرامون چگونگی و به خصوص آثار و عواقب آنها در سطح جامعه وجود دارد. لیکن با نگاه واقعی، امکان نفی و پرهیز از آنها وجود ندارد؛ بنابراین، باید با عنایت به محبوبیت این بازی ها میان افراد، در جهت شناخت علمی، توجه به آثار احتمالی نامناسب و جلوگیری از این آثار و در نهایت دربارۀ عواقب بالقوۀ آنها اندیشید. در یک کلام، در جهت قاعده مند کردن و تببین رابطه با دیگر دغدغه ها گام برداشت.

مطالعات در زمینه های مختلف مرتبط به بازی های رایانه ای در سال های اخیر، در عرصۀ جهانی زیاد بوده است. در زمینۀ حقوق بین الملل هم منابعی موجود است، اما در سطح ملی خلاء مطالعاتی وجود دارد. یکی از ویژگی های برجستۀ رشتۀ حقوق بین الملل، شناخت نیازهای معاصر و تدوین موازین و حمایت های همه جانبه بوده است. تجاری شدن این بازی ها، بحث مالکیت معنوی آنها، رابطۀ با حقوق بشر و حقوق بشردوستانه از زمینه های قابل توجه آن می باشد. طبیعی است، با عنایت به ضرورت داخلی، مطالعه و بررسی آن نیز ضرورت دارد.

از سوی دیگر، سازمان ملل متحد نیز همواره به دنبال گسترش و حفظ صلح و امنیت بین المللی از طریق سازکارهای متعدد و متنوع اجتماعی، اقتصادی، حقوقی و سیاسی است. بازی های رایانه ای نیز که از ابعاد فوق زندگی بشر را تحت تاثیر قرار داده اند، مورد توجه مطالعاتی و حقوقی قرار گرفته اند. انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد نیز در ایفای بیشتر مرجعیت علمی و پیشگامی خود همایش فوق را برگزار نمود. 

ایدۀ اولیۀ همایش «حقوق بین الملل و بازی های رایانه ای» متعلق به علاقمند و شیفتۀ حقوق بین الملل، عضو و همکار ارزشمند انجمن و دبیر اجرایی این همایش، علیرضا رنجبر است. او با پشتکار فراوان زمینۀ برگزاری و مساعدت نهادهای دولتی و غیردولتی را فراهم نمود. تعهد ایشان فقط به اجرایی شدن ایدۀ برگزاری همایش نبود، بلکه تدوین نهایی این مجموعه نیز، حاصل کار ارزنده وی است.

طبیعی است که نقش دبیر علمی همایش، همواره اساسی است. این امر میسر نبود بدون حمایت و راهنمایی استاد جوان، پرتوان، آگاه و مسلط به موضوعات روز، و دبیرکل حال انجمن، دکتر پوریا عسکری. حمایت ایشان کارساز بود.

امیدوارم هر دو عزیزِ انجمن، مراتب تشکر و قدردانی عمیق ما را پذیرا باشند.

وظیفۀ خود می دانم که از همه استادان و پژوهشگرانی که همت ورزیده و چکیدۀ مقاله برای ما ارسال کردند و همچنین مقاله خود را ارسال نمودند، تشکر کنم. همچنین از سخنرانان و روسای جلساتی که همایش را مزین کردند، قدردانی نمایم. انتشار این مجموعه با تأخیر همراه بود که بخشی از آن به ارسال با تأخیر مقاله های نویسندگان محترم به دبیرخانۀ همایش، و بخشی دیگر به امکانات و بضاعت محدود انجمن به عنوان یک سازمان مردم نهاد به معنای حقیقی، باز می گردد. بدین وسیله از نویسندگانی که مقاله های خود را در موعد مقرر برای دبیرخانه ارسال کردند، تشکر می کنم و از بردباری ایشان در قبال چاپ با تأخیر مجموعه مقالات همایش، و همراهی ایشان با انجمن از صمیم قلب سپاسگزارم.

در اینجا از همه نهادهای همیار و مسئولین محترم آنها – مرکز امور حقوقی بین المللی (استاد فرهیخته دکتر محسن محبی)، بنیاد ملی بازی های رایانه ای (مهندس حسن کریمی قدوسی)، معاونت امور بین الملل و بشردوستانۀ سازمان هلال احمر (دکتر شهاب الدین محمدی عراقی) و کمیته ملی حقوق بشردوستانه (آقای مهرداد اشراقی) و موزه صلح تهران (دکتر محمدرضا سروش) سپاسگزاری می نمایم. همچنین از همکاران خوب آنها بویژه آقایان جاویدنیا و روزبهان از کمیتۀ ملی حقوق بشردوستانه، صمیمانه تشکر می کنم.

از زحمات خانم اعظم پازدار، همکار عزیز دبیرخانۀ انجمن، در هماهنگی و اجرا نیز سپاسگزارم.

همۀ ما می دانیم که کارها بدون همکاری، همدلی و همیاری پیش نمی رود. از همۀ آنهایی که به نحوی در برگزاری این همایش نقش داشته اند، ممنونم. امیدوارم عذر غفلت ما را پذیرا باشند.

سلامتی و توفیق همگان را از خداوند متعال خواستارم.

فهرست مطالب

بخش اول: موازین حقوقی بین المللی و بازی های رایانه ای

مبنای تعهدات و الزامات حقوقی بین المللی شرکت های تولیدکنندۀ بازی های رایانه ای

دکتر پوریا عسکری

چارچوب قانونی استفاده کودکان از اینترنت و بازی‏های رایانه‏ای آن‏لاین: با تأکید بر برنامه اینترنت امن‏تر کمیسیون اروپا

دکتر هیلدا رضائی و دکتر صادق سلیمی

بخش دوم: حقوق بین الملل مالکیت فکری و بازی های رایانه ای

بررسی نظام حمایت از بازی های رایانه ای در گستره مقررات بین المللی مالکیت فکری

دکتر سعید حبیبا و مجید حسین زاده

حمایت از بازی های رایانه ای در حقوق بین الملل مالکیت فکری

دکتر محمد هادی میرشمسی

جلوه های اختصاصی کپی رایت در بازی های ورزشی رایانه ای

دکتر امیرساعد وکیل

بررسی حقوق مالکیت فکری بازیکنان بازی های رایانه ای در استفاده های ناشی از داده کاوی بازی های رایانه ای

ناهید جلی و وحید جلی

بخش سوم: حقوق بین الملل بشر و بازی های رایانه ای

حق بازی و تفریح کودکان و بازی های رایانه ای

دکتر نسرین مصفا

نقش بازی های رایانه ای در آموزش حقوق بشر به کودکان

دکتر سید قاسم زمانی

بازی های رایانه ای، گیمیفیکیشن و آموزش حقوق بشر

دکتر بهناز دوران

بازی های رایانه ای و حقوق بشر؛ چالش ها و فرصت ها

یلدا خسروی

استفاده از ابزارهای نو و خلاقانه در آموزش حقوق بشر به جوانان؛ بازی های رایانه ای آنلاین با محوریت تاثیرگذاری اجتماعی

لیلا معینی

آموزش حقوق بشر و بازی های رایانه ای

سرور فرّخ احمدی و سیمین فرّخ احمدی

آموزش حقوق بشر به سازندگان بازی های رایانه ای

نیلوفر ملک حسینی

بخش چهارم: حقوق بین الملل بشردوستانه و بازی های رایانه ای

ضرورت احترام به حقوق بین الملل بشردوستانه در بازی های رایانه ای جنگی از جانب ناشران، بازی سازان و بازی بازان

علیرضا رنجبر

بازی های رایانه ای جنگی و چالش های حقوق بین الملل بشردوستانه

بهمن ساعدی

بخش پنجم: صلح و امنیت بین المللی و بازی های رایانه ای

بازی های رایانه ای: پرهیز از تنفر ملی، نژادی و قومی

دکتر ستار عزیزی

بازی های رایانه ای صلح ستیز از منظر نظام بین المللی حقوق بشر

دکتر امیر مقامی و مریم امیرشاکرمی

نگاهی بر نقش مثبت بازی های رایانه ای در پیشبرد صلح و امنیت بین المللی

زینب چهاردولی

International Responsibility of States in Violent Video Games: The Possibility of Dragging Virtual Battlefield into the Real World

Dr. Parastou Esmailzadeh Molabashi