یادنامه استاد محمود صوراسرافیل | انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد

انجمن ایران مطالعات سازمان ملل متحد در تکریم اصالت علم و اخلاق و ادای احترام قلبی به شادروان استاد محمود صوراسرافیل؛ شیفته نکته‌سنج و خردمند جامعه حقوقی بین‌المللی ایران و عضو معزز پیشین خود، یادنامه حاضر را منتشر می‌کند.

یادنامه استاد محمود صوراسرافیل، مجموعه‌ای از متن سخنرانی‌ها، مقالات، دل‌نوشته‌های اساتید و همکاران، دوستان و شاگردان ایشان است که در زمان حیات و سپس به یاد وی جلسات مختلف بیان و یا به رشته تحریر درآمده است. این مجموعه مزین به جزوه ماندگار «حقوق دیپلماتیک و کنسولی» استاد است.

انجمن این افتخار را داشت که در خرداد سال ۱۳۸۶ مراسمی در گرامیداشت استاد صوراسرافیل با شرکت جمع کثیری از اعضای مفخم جامعه علمی و دانشگاهی برگزار کند. پس از آن در چهلمین روز درگذشت ایشان در سال ۱۳۸۹ نیز جلسه یادبودی با شرکت اساتید و علاقمندان برپا داشت. از سال ۱۳۹۲ نیز بطور مستمر در سال‌یاد استاد سلسله نشست‌های علمی به نام وی تشکیل شده است. حاصل این جلسات که بخشی بیان ویژگی‌های علمی و اخلاقی وی و سهمی مطالب علمی در ارتباط با دانش و ذوق استاد بوده است، در این مجموعه فراهم شده، سخنان نغز اساتید همکار ایشان در مراسم یادبود خانواده ارجمند استاد در بهمن‌ماه ۱۳۸۹ نیز مکمل مجموعه مطالب جلسات می‌باشد.

همکاران و دانشجویان کلاس درس «حقوق دیپلماتیک و کنسولی» استاد به میزان علاقمندی، وقت و وسواس علمی ایشان به محتوای آن که حاصل عمری پژوهش و آموزش در موضوع بود به خوبی آگاهی دارند. بخش مهمی از زندگی ایشان صرف نوشتن این جزوه و روزآمد کردن آن برای هر ترم درسی بود. مقالات تألیف استاد در نشریه روابط بین‌الملل مرکز مطالعات عالی بین‌المللی نیز در دهه پنجاه نیز، در این مجموعه قرار دارد. در کنار آنها، مقاله دکتر بهرام مستقیمی نیز که با عنایت به دیدگاه استاد در همایش سالانه انجمن در سال ۱۳۹۱ تهیه شده بود و در مجموعه مقالات همایش از قلم افتاد، نیز دفتری از مجموعه است.

مرور مطالبی که در بیان اساتید و همکاران استاد در جلسات آمده است، ذکر جلیلی از ویژگی‌های علمی و اخلاقی و منش ایشان است که در لابلای آنها ذکر خاطرات شیرین در سیستم‌های قدیم و جلوه‌های آن جای دارد. اما مجموعه به این مطالب بسنده ندارد، بلکه حاوی نظرات و دانش آنان در باب موضوعات حقوق بین‌الملل مورد نظر استاد است. استاد همواره گفتگوهای دوستانه را نیز به وادی علمی سوق می‌دادند و هر ساعتی با ایشان به کلاسی و مفاهیم علمی منجر می‌شد.

مجموعه‌ای از عکس‌ها که تجلی خاطرات زندگی در خارج کشور و حیات علمی در دانشگاه تهران است، نیز مجموعه را مزین کرده‌اند.

بنام انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد از همه اساتید ارجمند و همکاران گرامی که در برنامه‌های مختلف مشارکت داشتند، صمیمانه سپاسگذارم.

مطالب آنان برای کسانی که استاد را می‌شناختند، مرور ارزشمندی است. و لیکن برای جوانانی که انشاءالله فرصت خواندن مجموعه را خواهند یافت، درسی ماندنی خواهد بود برای شناخت مردمانی فرهیخته که حیات آنها نمونه نقاشی بشری است.

از همکاران حاضر و سابق دبیرخانه انجمن، اعظم بازدار و سارا امیری در آماده‌سازی متون سخنرانی تشکر می‌نمایم.

از فرزند عزیز پژوهشگر گرامی، خدایار سعیدوزیری که کار تدوین نهایی متن را با علاقمندی به عهده داشتند، سپاسگزاری می‌کنم.

همچنین از انتشارات میزان تشکر می‌کنم.

تشکر برای تدوین این مجموعه بدون قدردانی همیشگی نسبت به منوچهرخان صوراسرافیل و گرامی همسر عزیز، سهیلاخانم سرانجام نمی‌گیرد.

اشتغالات گوناگونی زندگی کنونی افراد و نهادها، فرصت کارهای بی‌عیب و نقص را باقی نمی‌گذارد. بدون شک در بزرگواری همه عزیزان، مسئولیت نقایص این مجموعه به عهده اینجانب است.

استاد صوراسرافیل، فردی کامل‌گرا بودند. برای نوشتن هر جمله و هر مطلبی، ساعتها وقت صرف می‌کردند و به سادگی رضایت به انتشار مطلب علمی نمی‌دادند. امیدوارم که بخشایش ایشان شامل حال این شاگرد همیشگی گردد که نتوانست نسبت حق مطلب را خوب ادا کند. و لیکن آنچه در توان داشتیم در طبق اخلاق نهادیم.

بعد از گذشت سالها، هنوز جایشان در «محفل انس» انجمن خالی است حیف است که در این مجموعه یادی نیز از شادروان مسعود طارمسری نکنیم. همیار و دوست شفیق استاد که مانند فرزندی همواره در کنار ایشان بود.

یادشان همواره به خیر، روحشان شاد

توفیق همگان را در خدمت به جامعه علمی و دانشگاهی از خداوند متعال خواستارم.

شاگرد وکوچک استاد

نسرین مصفا

* این نوشته «برگ سبزی است تحفه درویش» ذکر خیری از استاد محمود صوراسرافیل؛ حاصل مشاهدات من از همکار و هم اتاق بودن با ایشان در بخش تحقیقات دفتر خدمات حقوقی بین المللی جمهوری اسلامی ایران از پاییز ۱۳۷۳ تا زمستان ۱۳۸۴. عنوان برگرفته از شعری از ملک الشعرای بهار است که اولین بار استاد صوراسرافیل بعد از درگذشت دوست و همکارش در دانشگاه تهران شادروان دکتر آذری دوبیتی از آن را برایم خواند: «شُو بار سفر بند که یاران همه رفتند/ از مُلک ادب حکم گزاران همه رفتند/ آن گرد شتابنده که در دامن صحراست/ گوید چه نشینی که یاران همه رفتند/... »

برای دیدن متن کامل آن و علت سرودن آن رک. ملک الشعرا. بهار، مرغ سحر: منتخب اشعار ، انتشارات سخن تهران ۱۳۷۸، صص ۳۲۷ و ۳۲۸ با عنوان « همه رفتند».

چندین بار این دو بیت را به مناسبت فوت دوست یا همکاری دیگر به زبان آورد. از پنجره اتاق به بیرون می نگریست و با تبسمی بر لب غرق در خاطرات گذشته می شد انگار در آن چند لحظه تمام خاطرات خودش و دوست درگذشته اش را به چشم برهم زدنی از جلو چشمانش رد می کرد. از همکارانش در دانشکده حقوق دانشگاه تهران به دکتر جمشید ممتاز عشق می ورزید و او را همچون فرزند خودش دوست می داشت و برای خانم دکتر نسرین مصفّا احترامی زیاد قائل بود. از همکاران درگذشته اش به نیکی و ادب و احترام یاد می کرد. از شادروان دکتر آذری با همین عبارت «شادروان دکتر آذری» چندباری یاد کرد. مهر و محبت به همکار درگذشته اش از لحن گفته اش بوضوح آشکار بود. متأسفانه این روزها کمتر می شنویم و می بینیم که کسی ، کس دیگر را قبول داشته باشد چه برسد که بخواهد از وی با ادب و احترام نام ببرد. به سهم خودم از استاد محترم سرکار خانم دکتر نسرین مصفّا که واقعاً با صفا هستند سپاسگزارم که بعد از این همه سال هنوز به یاد استاد صوراسرافیل هستند و با اغتنام فرصت برای ایشان و همکاران‎شان آرزوی سلامت و سعادت دارم.

متن این نوشته به مناسبت بزرگداشتی که در زمان حیات استاد محمود صوراسرافیل به همّت انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد در دانشگاه تهران برپا شد در تاریخ ۳۰/۳/۱۳۸۶ تحریر شد و این زیرنویس در تاریخ ۳۰/۶/۱۳۹۶ به آن اضافه . محمد کاکاوند

آخرین مطالب

آیین نامه کمیته جوانان انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد

درباره انجمن

امکانات سایت