تالار گفتگو | انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد

حمله پاهالگام زیر ذره بین: آیا دولت‌ها در برابر تروریسم فرامرزی مسئولیت دارند؟

علیرضا رضاخانی- دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران و صالح غلام‌ حیدری- دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق بشر دانشگاه تهران.

در ۲۲ آوریل ۲۰۲۵، منطقه پاهالگام در کشمیر تحت کنترل هند صحنه یکی از مرگبار ترین حملات تروریستی سال‌های اخیر بود. در این حمله، که در دشت بیساران رخ داد، ۲۶ نفر، عمدتاً گردشگران هندو، کشته و ده ‌ها تن زخمی شدند. گروه جبهه مقاومت، که شاخه‌ ای از لشکر طیبه محسوب می‌شود، ابتدا مسئولیت حمله را پذیرفت. نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، ضمن محکومیت حمله وعده مجازات عاملان را داد. هند، پاکستان را به حمایت از تروریسم متهم کرد و اقداماتی چون تعلیق معاهده آب‌های سند، اخراج دیپلمات ‌ها و بستن مرزها را در پیش گرفت. پاکستان نیز ضمن رد اتهامات، خواستار تحقیقاتی بی ‌طرفانه شد. یادداشت حاضر می‌کوشد بررسی کند که آیا پاکستان از منظر حقوق بین ‌الملل، به‌سبب این حمله تروریستی، مسئولیتی دارد یا خیر. پاسخ به این پرسش مستلزم بررسی مفهوم «انتساب» در حقوق بین ‌الملل و تحلیل دو معیار «کنترل مؤثر» و «کنترل مقتضی» است.