نقش گروه 20 در راستای سیزدهمین آرمان توسعه پایدار 2030؛ اقدام فوری برای رویارویی با تغییر اقلیم و آثار آن -سارا صلح چی و کیان بیگلربیگی

سارا صلح چی- کارشناس ارشد حقوق مالکیت فکری دانشگاه علامه طباطبایی و کیان بیگلربیگی - دانشجوی دکتری حقوق بین الملل دانشگاه تهران و عضو کمیته جوانان انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد
۱۴۰۳/۰۸/۰۵​

امروزه مسئله تغییرات اقلیمی یکی از بزرگ ترین چالش های جهانی است که همه کشورها را تحت تأثیر قرار داده و خواهد داد. بسیاری از کشورها در برابر رویدادهای شدید اقلیمی، سیل و خشکسالی های مکرر آسیب پذیر هستند. هنگامی که این پدیده‌ ها با فشارهای دیگر مانند فشار اقتصادی ترکیب می ‌شود، می ‌تواند بار سنگینی بر کشورها وارد کند که منجر به آشوب اجتماعی، درگیری و مهاجرت اجباری شود. فقدان دسترسی به انرژی، مانع بزرگی بر سر راه توسعه اقتصادی و انسانی است؛ به طور مثال، در حال حاضر حدود 1.2 میلیارد نفر در سراسر جهان به برق دسترسی ندارند. بنابراین، تضمین نتیجه موفقیت ‌آمیز اجلاس پاریس در مورد تغییرات اقلیم در دسامبر 2015 و توافق جهانی صورت گرفته در اکتبر 2015 برای کاهش تدریجی گازهای گلخانه ‌ای هیدروفلوئوروکربن نقش مهمی در توسعه پایدار دارد.

یکی از اقداماتی که از سوی سازمان ملل متحد صورت گرفته است، سند توسعه پایدار ۲۰۳۰ است. سیزدهمین هدف این سند، به اقدام فوری برای رویارویی با تغییر اقلیم و آثار آن اختصاص داده شده است. البته باید اذعان داشت، امروزه نقش و جایگاه سازمان ملل متحد با چالش های فراوانی روبرو شده است؛ در این راستا، یکی از جایگزین های سازمان ملل متحد که از رهگذر آن ها شاید بتوان برخی از مسائل مهم جامعه بین المللی را حل نمود، ائتلاف های بین الدول از جمله گروه ۲۰ است.

همان طور که در گزارشِ گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر در مورد ارتقای نظم بین المللی دموکراتیک و عادلانه اشاره شد، در مواردی که تصمیمات اتخاذ شده در مجامع حکمرانی جهانی مستقیماً به جلسات نهادهای سنتی چندجانبه مانند سازمان ملل متحد ارتباط داده می شود، تأثیر بر نظم بین المللی واضح است. گروه‌هایی مانند گروه 20 می ‌توانند بر نهاد‌های چندجانبه تأثیر بگذارند، یا به عنوان مثال، تا حد زیادی به عنوان گروهی عمل کنند که در آن کشورها مواضع متقابلی را تدوین کرده تا به طور مشترک به عنوان قطعنامه ‌هایی به شورای حقوق بشر و مجمع عمومی ارائه نمایند.

گروه 20، ائتلافی اقتصادی متشکل از ۱۹ اقتصاد بزرگ جهان و اتحادیه اروپا است. این گروه با هدف مشارکت در برخورد با چالش ‌های اقتصادی جهانی و ترویج همکاری بین المللی در دهه ۱۹۹۰ به عنوان عرصه‌ ای برای گفت ‌و گو و همکاری در زمینه سیاست ‌های اقتصادی بین کشورهای صنعتی در پاسخ به بحران ‌های مالی اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی و پذیرش این مسئله که قدرت‌ های اقتصادی در حال ظهور به نحو مناسبی در مباحثات مربوط به اقتصاد جهانی مشارکت داده نشده ‌اند، تأسیس شد که به عنوان یک اجتماع از بزرگ ترین اقتصادهای جهان، نقش اساسی در تعیین سیاست ‌های اقتصادی جهانی و استراتژی ‌های توسعه پایدار دارد.

البته باید اشاره داشت، گرچه گروه 20 نماینده اقتصادهایی است که 60 درصد جمعیت جهان را تشکیل می ‌دهند، بحث ‌ها و تصمیمات آن الزام آور نیست و باعث تعهد حقوقی و قانونی آنان نمی گردد. نتیجه اجلاس گروه 20، بیانیه ای است که تعهدات و چشم اندازهای اعضا برای آینده را در بر می گیرد؛ باید توجه داشت که گاهی نشست ها بدون بیانیه نهایی پایان یافته که نشانگر اختلافات و چالش ‌هاست. لذا از آن جایی که برخی از فعالیت ‌های گروه 20 منجر به توسعه پایدار در راستای مبارزه با تغییرات اقلیمی است، در ادامه به شرح سند توسعه پایدار 2030 و ارتباط آن با گروه 20 می ‌پردازیم.

مطابق آرمان سیزدهم سند توسعه پایدار 2030، هدف اصلی، اقدام فوری برای رویارویی با تغییر اقلیم و آثار آن است؛ در جستجوی این هدف، کشورهای گروه 20 متعهد به تلاش های جمعی برای کاهش تغییرات اقلیمی هستند. این تعهدات شامل کاهش گازهای گلخانه ‌ای، حرکت به سوی استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر و ترویج همکاری بین ‌المللی در زمینه اقتصاد سبز است. این تدابیر نه تنها به دستاوردهای هر کشور عضو از نظر محیط زیستی کمک می‌ کنند، بلکه به دستاوردهای کلان و همگانی در راستای آرمان های توسعه ‌ای پایدار ۲۰۳۰ نیز منجر می ‌شود. قابل توجه است که کشورهای گروه 20 مسئولیت حدود 80 درصد از انتشار گاز دی اکسید کربن مربوط به انرژی را بر عهده دارند. آن‌ ها هم چنین حدود 80 درصد از ظرفیت قدرت تجدیدپذیر جهانی، حدود 85 درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی، 75 درصد از تجارت جهانی و هم چنین 70 درصد از تولید پلاستیک جهانی را نیز در اختیار دارند. براساس گزارش شکاف سازگاری برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد، حتی اگر 84 درصد از طرفین کنوانسیون چارچوب سازمان ملل متحد در مورد تغییر اقلیم، برنامه های سازگاری و چارچوب های سیاستی را عملی سازند، این برنامه ها ممکن است بدون سرمایه گذاری کافی مؤثر نباشند. این امر نشان دهنده ثأثیر و لزوم همکاری گروه 20 به عنوان گروه اقتصادی بزرگ در این زمینه است.

به طور کلی، کشورهای گروه 20 در بستری مناسب جهت کاهش خطرات مرتبط با تغییرات اقلیمی به دلیل تأثیر گسترده آن‌ ها در سایر نقاط جهان از طریق نوآوری، تجارت، سرمایه گذاری و امور مالی قرار دارند. علاوه بر این، همکاری و هماهنگی بین کشورهای گروه 20 برای ایجاد چارچوب های سیاست منسجم، کاهش عدم تقارن مالی جهانی و سرمایه گذاری در جهت نوآوری سبز، مورد نیاز است. گذار سبز، که به معنای تغییر به سمت رشد اقتصادی پایدار و اقتصادی است که مبتنی بر سوخت های فسیلی و مصرف بیش از حد منابع طبیعی نباشد، منجر به توسعه و ایجاد نوآوری های جدید اقتصادی، اجتماعی و تجاری می ‌گردد. اگر کشورهای گروه 20 اقدامات اقلیمی مرتبط با تغییرات اقلیمی را با اصلاحات مالی و ساختاری به روشی منسجم ترکیب کنند، می توانند خطرات تغییرات اقلیمی را به میزان قابل توجهی کاهش دهند و در عین حال، رشد تولید ناخالص داخلی را به طور متوسط تا سال 2050 به 2.8 درصد افزایش دهند. اعضای گروه 20، مشارکت ‌های تعیین ‌شده ملی خود را ارائه کرده ‌اند و هم چنین، استراتژی ‌های توسعه انتشار گازهای گلخانه ‌ای کم(GHG)  به طور بلند مدت (Long-term low greenhouse gas emission) را ارائه نموده ‌اند. این مشارکت و برنامه ‌ها شامل اجرای دستور کار 2030 در داخل کشورها، با توجه به اولویت ها، نیازها و ظرفیت های ملی است.

طبق گزارش هیأت بین دولتی تغییر اقلیم (IPCC) در مورد تأثیرات گرمایش جهانی، محدود کردن گرمایش به 1.5 درجه سانتی گراد مستلزم آن است که انتشار دی اکسید کربن تا سال 2030 در مقایسه با سال 2010 حدود 45 درصد کاهش یابد و در حدود سال 2050 به صفر خالص برسد. لذا با درک اهمیت توسعه پایدار در تمامی ابعاد آن (اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی) به صورت متوازن و یکپارچه، ادغام توسعه پایدار در سیاست ها و برنامه های داخلی و هم چنین تلاش های بین المللی و گروه هایی چون گروه 20 ما را به رسیدن به این هدف نزدیک ‌تر می ‌نماید. در راستای حمایت از اجرای هدف سند توسعه پایدار در هر کشور، گروه 20 می تواند از روش ‌های مبتنی بر شواهد، برنامه ‌ریزی استراتژیک و مشارکت بخش خصوصی استفاده ‌کند. لذا در ادامه تأثیر گروه 20 بر سیاست ‌های اقلیمی در چارچوب سند توسعه پایدار ۲۰۳۰ بررسی می‌ شود.

• گروه 20 و نقش آن در اقتصاد جهانی: گروه 20 از نظر اقتصادی یک نهاد کلیدی است که تصمیمات آن تأثیر فراوانی بر روی توسعه و تغییرات اقلیمی دارد. برای نمونه، با تعیین سیاست ‌های اقتصادی و تجاری، تأثیر مستقیمی بر آلودگی هوا و تولید گازهای گلخانه ‌ای دارد. از آغاز همه گیری ویروس کرونا، گروه 20، 14.2 تریلیون دلار را صرف هزینه امور مربوط به خدمات بهداشتی، کمک به خانوارها و حفظ مشاغل نموده است. لازم به ذکر است، هنگام اجرای برنامه ‌های مربوط به بازیابی در دوران همه گیری و پسا کرونا، 300 میلیارد دلار از هزینه بازیابی آسیب ناشی از کرونا، صرف بهبودی «سبز» و گذار سبز شده است. سوئد، نروژ و فرانسه جزو 10 کشور برتر در زمینه کربن زدایی در جهان شناخته می ‌شوند و براساس مطالعات اخیر، اتحادیه اروپا نیز در زمره پیشتازان‌ قرار می ‌گیرد.
• تأثیرات گروه 20 بر مسائل اقلیمی: گروه 20 با تأثیرگذاری بر سیاست ‌های مرتبط با انرژی، تعهدات به کاهش گازهای گلخانه ‌ای و ترویج انرژی ‌های تجدیدپذیر، در جهت کاهش تغییرات اقلیمی قدم ‌های مثبتی بر می ‌دارد. هم چنین، تبادل تکنولوژی بین کشورهای گروه 20 می‌ تواند نقش مهمی در مقابله با چالش‌ های محیط زیستی ایفا کند؛ برای مثال می توان به برنامه 25 ساله انگلستان برای مبارزه با تغییرات اقلیمی اشاره نمود. برنامه پیش گفته مبتنی بر اهدافی مانند دستیابی به هوای پاک، تنوع گیاهان و حیات وحش پررونق، کاهش آسیب ناشی از خطرات زیست محیطی مانند سیل و خشکسالی، استفاده از منابع طبیعی به طور پایدار و کارآمد، تعامل با طبیعت و محیط زیست، به حداقل رساندن زباله، مدیریت قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی، کاهش و انطباق با تغییرات اقلیمی و غیره است. نمونه ‌ای دیگر، آلمان برای اطمینان از دستیابی به اهداف اقلیمی 2030، در اکتبر 2019 اقدام به تصویب برنامه اقدام اقلیمی 2030 با اقدامات گسترده برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در تمام بخش های مربوط نمود و قانون فدرال تغییر اقلیم، در ماه می 2021 بازنگری شد. علاوه براین، پیشرفت های صورت گرفته در راستای اقدامات انجام شده در برنامه اقدام اقلیمی 2030، هر ساله در گزارش اقدام اقلیمی دولت آلمان ثبت می ­شود. این کشور هم­ چنین در اجرای ابتکارات سیاست اقلیمی و محدود کردن گسترش لجام گسیخته پوشش اراضی تغییر دهنده اقلیم به خوبی عمل کرده است. هم چنین هند از نظر عملکرد کلی درخصوص مسائل اقلیمی، در میان تمام اعضای گروه 20، به دلیل مشارکت پایین سرانه آن در انتشار کربن و گازهای گلخانه­ ای، رتبه اوّل را دارد؛ لذا این کشور در اجرای ابتکارات سیاست اقلیمی به خوبی عمل کرده است.
• همکاری بین‌ المللی و اهداف توسعه پایدار 2030: هماهنگی و همکاری بین گروه 20 و سایر کشورها منجر به دستیابی به اهداف توسعه پایدار ۲۰۳۰ در زمینه تغییرات اقلیمی خواهد شد. این گروه اقتصادی با توجه به مصالح مشترک، به تسهیل اجرای سیاست ‌ها و برنامه ‌های زیست محیطی در سطح جهانی کمک می ‌کند. برای مثال، می توان به برنامه اقدام داوطلبانه برای دو برابر کردن نرخ جهانی بهبود بهره وری انرژی تا سال 2030 اشاره نمود. بهره ‌وری انرژی برای بهبود زندگی همه مردم، ارائه و دسترسی مطمئن و مقرون به صرفه به انرژی، حمایت از رشد اقتصادی، افزایش عرضه و تسریع انتقال انرژی پاک امری مهم است. کشورهای عضو گروه 20 به جهت استفاده از ابتکارات، ابزار، تجربه و افزایش مشارکت برای اقدام و سرمایه‌ گذاری در بهره‌ وری انرژی برتر می ‌باشند. رویکردهای سیاستی مردم محور، فراگیر و مؤثر، منجر به ایجاد شغل، بهبود استانداردهای زندگی، کاهش قیمت انرژی و کاهش انتشار گازهای گلخانه ای می گردد. برنامه اقدام داوطلبانه برای دستیابی به اهداف مرتبط با محیط زیست و اقلیم سند توسعه پایدار، «دوبرابر کردن نرخ جهانی بهبود بهره ­وری انرژی تا سال 2030»، اقدامات لازم را در 5 رکن مشخص می­کند: ساختمان ‌ها، بخش‌ های صنعت و حمل و نقل، تأمین مالی بهره ‌وری انرژی و الگوهای مصرف پایدار. در این راستا، بهره‌ وری انرژی باید مطابق با شرایط ملی مورد حمایت و سرمایه‌ گذاری قرار گیرد و به عنوان یک اصل کلی برای ارتقا و پیشرفت کشورها درک ‌شود.

بنابراین،گروه 20 با توجه به نقش آن در اقتصاد جهانی و تعهدات به سازگاری با اهداف توسعه پایدار ۲۰۳۰، می ‌تواند به موفقیت سیاست ‌های اقلیمی و کاهش تغییرات اقلیمی کمک به سزایی کند که این همکاری بین‌ المللی، در جهت ایجاد توسعه پایدار و سالم برای نسل‌ های آینده، اهمیت بسیاری دارد. بدین جهت، در ادامه به برخی فعالیت ‌های صورت گرفته گروه 20 در زمینه اقلیمی و اقتصاد سبز اشاره می گردد.

۱. کاهش گازهای گلخانه ‌ای: گروه 20 در فعالیت های اعضای گروه خود، به تعهدات جدی در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانه ‌ای پرداخته است. برای مثال، می‌توان به تصویب تدابیر کاهش انتشار دی ‌اکسید کربن و تعهد به استفاده از فناوری ‌های پایدار در بخش ‌های صنعتی اشاره نمود. در این راستا، اجلاس و بیانیه رهبران گروه 20 در دهلی نو در سال 2023 قابل ذکر است. در این بیانیه اشاره شده است: «ما تعهد خود را برای دستیابی به میزان خالص صفر جهانی گازهای گلخانه‌ ای/کربن تا اواسط قرن یا حدوداً با در نظر گرفتن آخرین پیشرفت‌ های علمی و مطابق با شرایط مختلف ملی تکرار می ‌کنیم». با توجه به این که کشورهای گروه 20 حدود 80 درصد از انتشار گازهای گلخانه ای را به خود اختصاص می دهند، مسیر مالی گروه 20 موقعیت خوبی برای پیشبرد گفت و گوی ساختاریافته و سیستماتیک در مورد نقش قیمت گذاری کربن دارد که می تواند همکاری بیشتر بین اعضای گروه 20 را تسهیل کند. گروه 20 با در نظر گرفتن جنبه ‌های مشترک تشویقی، مالی و هماهنگی بین المللی، پتانسیل قیمت گذاری و اقدامات حمایتی جهت اطمینان از هم سویی بهتر بین سیاست های کاهشی قیمت کربن را دارد. در اجلاس پیتسبورگ در سال 2009، رهبران گروه 20 متعهد شدند که «یارانه های سوخت فسیلی ناکارآمد که منجر به مصرف بی رویه می گردد»، را به تدریج حذف کنند، در حالی که حمایت هدفمند از فقیرترین افراد جامعه را تضمین کنند. این تعهد چندین بار، از جمله در بیانیه رهبران ریاض در 22 نوامبر 2020، تکرار شد. با این حال، حذف تدریجی این یارانه ها دشوار است؛ زیرا سطوح حمایت اساساً به دلیل شرایط اقتصادی و سیاسی و هم‌ چنین عدم تمایل کشورها نسبت به موضوع پیش گفته در سطح سال 2010 باقی مانده است و به­ طور قابل توجهی (تا سال 2013) افزایش و سپس کاهش یافته است. در این میان، سازکار بررسی گروه 20 برای حمایت از اصلاح یارانه سوخت های فسیلی هم چنان فعال است و انتظار می رود بررسی های آرژانتین و کانادا که در سال های 2021-2022 آغاز شده ادامه دار باشد و فرانسه و هند نیز متعهد شده اند که از این روش پیروی کنند. ریاست ایتالیایی گروه 20 در سال 2021 نشان داد که قصد وی تمرکز گروه 20 بر اصلاح یارانه ها در سال 2021 است و چندین دستاورد در طول سال ریاست آن مشاهده شده است. برای مثال، کارگروه تأمین مالی پایدار گروه 20 چندین ابتکار مهم را انجام داده است و در گزارش 2021 خود، توصیه ‌های عملی را در راستای بهبود گزارش دهی و شفافیت، تقویت نقش مؤسسات مالی بین المللی در حمایت از اهداف توافق پاریس و دستور کار 2030 سازمان ملل متحد بیان نموده است.

۲. انرژی تجدیدپذیر و پاک: گروه 20 در فعالیت های اعضای گروه خود، به ترویج انرژی تجدیدپذیر و پاک، با تأکید بر افزایش سهم انرژی تجدیدپذیر در تولید انرژی پرداخته است. در این راستا، اعلام تعهد به افزایش استفاده از انرژی ‌های تجدیدپذیر در تأمین انرژی قابل ذکر است. در اجلاس دهلی نو مورخ 10 سپتامبر 2023، که به ریاست نارندرا مودی، نخست وزیر هند برگزار شد، وی، اتحاد جهانی سوخت های زیستی را با ایالات متحد آمریکا به عنوان یک عضو مؤسس، همراه با هند، برزیل، ایتالیا، کانادا، آرژانتین و آفریقای جنوبی راه اندازی کرد. این اتحاد جدید، کشورها را برای گسترش و ایجاد بازارهای جدید برای سوخت های زیستی پایدار گرد هم می آورد. برای مثال می ‌توان به برنامه بازیابی و تاب آوری ایتالیا اشاره نمود. برنامه ملی بازیابی و تاب آوری حول سه رکن حیاتی توسعه پیش بینی شده است: دیجیتال سازی و نوآوری؛ انتقال اکولوژیکی؛ و شمول اجتماعی. یکی از اهداف این طرح، هدایت استراتژیک انتقال اکولوژیک و زیست محیطی است. از شش مأموریت زیربنایی این طرح، سه مورد از آن‌ها مربوط به رشد و گذار سبز است: انقلاب سبز و گذار زیست محیطی؛ زیرساخت برای تحرک پایدار؛ و آموزش و پژوهش. البته لازم به ذکر است که این برنامه در چارچوب تدابیر اتحادیه اروپا و به صورت خاص در واکنش به همه ‌گیری ویروس کرونا بوده است.

در ادامه لازم به ذکر است که طبق گزارش شفافیت اقلیم سال 2021 که جامع ترین بررسی سالانه جهان از اقدامات اقلیمی کشورهای گروه 20 و گذار آن ها به اقتصاد انتشار خالص صفر گازهای گلخانه ‌ای است، ذکر شده که بین سال ‌های 2015 تا 2020، سهم گروه 20 در تولید انرژی ‌های تجدیدپذیر 20 درصد افزایش یافته است. هم چنین بخش حمل و نقل مسئول نزدیک به یک پنجم انتشار دی ‌اکسید کربن مربوط به گروه 20 است. البته شایان ذکر است که میزان انتشار، کاهش قابل توجهی را به دلیل همه گیری ویروس کرونا در سال 2020 داشته است. استفاده از انرژی خورشیدی و بادی نیز توسط کشورهای عضو این گروه دیده می ‌شود. به عنوان مثال، در سال 2020، ظرفیت 108 گیگاوات برق بادی در مقایسه با تأسیسات 56 گیگاواتی در سال 2019 تقریبا دو برابر شد. این امر عمدتاً توسط استرالیا، برزیل، چین، اتحادیه اروپا و ایالات متحد آمریکا انجام شده است. فتوولتائیک های خورشیدی (PV) نیز در سال 2020 رشد قابل توجهی نشان داده اند. لذا اکنون سهم انرژی های تجدیدپذیر در گروه 20 به سرعت افزایش یافته است. با افزایش نفوذ منابع تجدیدپذیر در شبکه‌های الکتریکی نوین، یکی از موضوعات پراهمیت، چالش‌ های الکتریکی مرتبط با ادغام این منابع با شبکه‌ های برق است، اما تاکنون چندین کشور اروپایی این محدودیت را رفع نموده اند. سهم انرژی بادی و خورشیدی در تولید برق اخیراً در بریتانیا، اسپانیا و آلمان افزایش یافته و از 20 درصد فراتر رفته است.

۳. مدیریت منابع آب: گروه 20 هم چنین به اهمیت مدیریت منابع آب، با تمرکز بر بهینه سازی استفاده از آب در بخش ‌های مختلف اقتصادی تأکید دارد. برای مثال، همکاری در تبادل تجارب و دانش در زمینه مدیریت آب و کاربردهای مستدام آن قابل اشاره است. در این مورد می ‌توان به کارگروه کاهش خطر بلایا (DRRWG) اشاره نمود. هم چنین سایر گروه‌ های کاری گروه 20، از جمله کارگروه های پایداری اقلیم، که در مورد زیرساخت ها و توسعه فعالیت می ‌نماید، قابل ذکر است. کشورهای گروه 20 از امکانات فنی در میان نهادها و رشته‌ های متعددی برخوردار هستند که می ‌توان از آن ‌ها برای کاهش تلفات ناشی از بلایای طبیعی در کشورهای گروه 20 و هم چنین در سطح جهانی استفاده کرد. در این راستا می ‌توان به بیانیه رهبران گروه 20 بالی اندونزی، 15-16 نوامبر 2022 اشاره نمود. در این اجلاس ذکر شد:

«ما تلاش ‌ها را برای متوقف کردن و معکوس کردن از دست دادن تنوع زیستی، از جمله از طریق راه ‌حل‌ های مبتنی بر طبیعت و رویکردهای مبتنی بر اکوسیستم، سازگاری با تغییرات اقلیمی، افزایش حمایت و حفاظت از محیط ‌زیست، استفاده پایدار و بازسازی محیط زیست، واکنش به بلایای طبیعی، کاهش تخریب اکوسیستم، افزایش خواهیم داد. هم چنین به افزایش فعالیت مثبت در راستای اکوسیستم و رسیدگی به مسائلی که بر محیط زیست دریایی و ساحلی تأثیر می گذارد، خواهیم پرداخت. ما توسعه پایدار و سبک زندگی، بهره‌ وری منابع و اقتصاد را برای افزایش پایداری و همکاری در زمینه اشتراک دانش علمی، افزایش آگاهی و ظرفیت سازی، به ویژه برای پیشبرد اقدامات اقلیمی مبتنی بر اقیانوس، ترویج خواهیم کرد. ما متعهد به پایان دادن به ماهی‌ گیری گزارش نشده و غیرقانونی هستیم. ما از موافقت نامه چندجانبه سازمان تجارت جهانی در مورد یارانه های شیلات استقبال می ‌کنیم و ورود سریع آن را تشویق می ‌کنیم. مطابق با قطعنامه 5/14 برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد (UNEA)، ما متعهد هستیم که یک سند بین المللی الزام آور قانونی در مورد آلودگی پلاستیک، از جمله در محیط زیست دریایی را تا پایان سال 2024 ایجاد کنیم».

در ادامه می ‌توان به برنامه هامبورگ؛ اقدام اقلیمی و انرژی گروه 20(G20 Hamburg Climate and Energy Action Plan for Growth)، که یک ابتکار استراتژیک در چارچوب گروه 20 است و به مسائل اقلیمی و انرژی می پردازد، نیز پرداخت. تمرکز کلی این طرح شامل ترویج توسعه پایدار؛ کاهش تغییرات اقلیمی؛ و تقویت رشد اقتصادی از طریق شیوه ‌های استفاده کارآمد از انرژی است. برنامه پیش گفته نشان دهنده تلاش هماهنگ کشورهای عضو برای مقابله با چالش های درهم تنیده تغییرات اقلیمی و توسعه اقتصادی پایدار است. این ابتکار که برخاسته از بحث ‌ها در چارچوب گروه 20 است، بر این امر تأکید دارد که پرداختن به نگرانی ‌های زیست ‌محیطی برای تقویت رفاه جهانی ضروری است. هدف اصلی این طرح ترسیم مسیری به سوی آینده ای پایدارتر با کاهش تأثیر تغییرات اقلیمی و بهینه سازی شیوه های استفاده از انرژی است. برنامه پیش گفته، با در هم آمیختن پایداری زیست محیطی، رشد اقتصادی و همکاری های بین المللی تلاش می کند تا زمینه ای را برای آینده ای بهتر فراهم کند. از آن جایی که کشورهای گروه 20 به این چشم انداز مشترک نزدیک می شوند، امید این است که اقدامات جمعی آن ها منجر به جهانی پایدارتر و عادلانه تر گردد.

نهایتاً باید اذعان نمود که تغییرات اقلیمی یک چالش بین ‌المللی است و همکاری دولت ‌ها در مقابله با این پدیده ضروری است. لذا دولت‌ ها به وسیله هماهنگی سیاست ‌ها، تبادل تجربیات و اشتراک دانش، می ‌توانند با دستیابی به راهکارهای جهانی و پایدار در مواجهه با تغییرات اقلیمی کمک کنند.

 مسئولیت دولت ‌ها به عنوان نهادهای کلیدی، جهت تدابیر واکنشی و پیشگیرانه به این پدیده قابل ذکر است. تعیین سیاست ‌های ملی در زمینه تغییرات اقلیمی، اجرای قوانین محیط ‌زیستی، ترویج انرژی پایدار، حمایت از تحقیقات و فناوری، آموزش و اطلاع ‌رسانی جامعه، مشارکت در توافقات بین ‌المللی و ایجاد تدابیر اقتصادی، از جمله مسئولیت ‌های اساسی دولت ‌ها در این زمینه می‌ باشد. تعیین سیاست ‌های ملی جهت کاهش انتشار گازهای گلخانه ‌ای و افزایش سازگاری با تغییرات اقلیمی از اهمیت بالایی برخوردار است. دولت ‌ها موظفند سیاست ‌ها و برنامه هایی را تدوین و اجرا کنند که منجر به استفاده از منابع تجدیدپذیر و توسعه فناوری ‌های محیط ‌زیستی گردد؛ قوانین محیط ‌زیستی باید به گونه ‌ای باشند که انگیزه برای رعایت آن ها از سوی افراد و کسب و کارها افزایش یابد. این امر شامل تعیین استانداردهای انتشار؛ ممنوعیت استفاده از فناوری ‌های آلاینده؛ و سازکار‌های تشویقی مالی می ‌شود. حمایت از منابع انرژی تجدیدپذیر و ایجاد شرایط مساعد برای توسعه این صنایع در سطح ملی و بین ‌المللی، مسیری مؤثر در جهت کاهش وابستگی به سوخت ‌های فسیلی ارائه خواهد داد؛ تحقیقات و فناوری نیز می ‌توانند نقش به سزایی در پیشگیری و مدیریت تغییرات اقلیمی ایفا کنند. دولت ‌ها باید تحقیقات را حمایت کرده و افراد را به کارآفرینی و نوآوری در زمینه حفاظت از محیط زیست ترغیب نمایند. آموزش و اطلاع ‌رسانی به جامعه نیز ابزار مهمی است تا افراد از اهمیت حفاظت از محیط زیست و تغییرات اقلیمی آگاه شوند و نقش فعّالی در این زمینه ایفا کنند؛ هم چنین مشارکت در توافقات بین ‌المللی نیز جهت توسعه تدابیر گسترده‌ تر و هماهنگ در مقابله با تغییرات اقلیمی بسیار اساسی است. هماهنگی برنامه ‌ها و تلاش ‌ها در ابعاد جهانی می ‌تواند به بهبود تأثیر و توسعه پذیری این تدابیر کمک کند. ایجاد تدابیر اقتصادی، از جمله تعیین مالیات یا تشویق ‌های مالی برای کسب و کارها و صنایع سبز، اقتصاد بهینه تر و دوست ‌دار محیط زیست را تشویق می‌ کند؛ که تمامی موارد گفته شده، در ائتلاف هایی از قبیل گروه 20 امکان پذیرتر خواهد بود.